Yolanda en Frits bieden brede dagopvang aan voor mensen van alle leeftijden en daarnaast beschermd wonen speciaal voor jongeren. Of iemand nu uit een depressie komt, dementerend is of moeite heeft zijn draai te vinden in het leven, hier mag je jezelf zijn.
Yolanda Hoekstra (57) uit het Groningse Zeerijp werkte jarenlang als docente op VMBO-scholen, was casemanager jeugd en leerplichtambtenaar bij een gemeente en had de nodige ervaring in de ouderenzorg. Ze zag vaak hoe mensen strandden in de hulpverleningsmolen en zij zag geen directe mogelijkheden om hen echt verder te helpen. “Je signaleert het en voelt je vervolgens machteloos omdat er geen goede oplossing voorhanden is.” Zij en haar man Frits Baptist (58) spraken er over en het plan in hun hoofd werd steeds concreter. Een boerderij met dagopvang en beschermd wonen waar ze diverse doelgroepen en mensen van verschillende leeftijden een fijne plek konden bieden. Frits had een goede baan, maar was bereid ervoor te gaan en ontslag te nemen.
Kinkhoorn is een gedraaid schelpje dat vroeger te vinden was op het kerkenpaadje naast de boerderij
Lange tijd deed de juiste locatie zich niet voor. Totdat zo’n tien jaar geleden een boerderij net buiten Zeerijp te koop kwam. Het was de ideale plek en ze zeiden meteen ja. Sinds die tijd runnen Yolanda en Frits ‘Kinghorn, de brede boerderij’. De naam komt van kinkhoorn, een gedraaid schelpje dat vroeger te vinden was op het kerkenpaadje naast de boerderij. “En de naam heeft iets koninklijks, dat past ook wel goed,” zegt Yolanda met een knipoog. Ze is zo down-to-earth als het maar kan, met beide voeten in de Groningse aarde, maar met een enorm warm hart voor iedereen waar ze mee werkt.
Een brede boerderij dus. Ze willen het geen zorgboerderij noemen en benadrukken het woord breed dat staat voor een afspiegeling van de maatschappij binnen de boerderij. En doordat ze rustpunt zijn in een fietsroute en familie en dorpsbewoners altijd welkom zijn, halen ze die maatschappij ook naar binnen. Er kunnen vier jongeren bij hen ‘op kamers’ en er is een minihuisje op het erf om de stap naar zelfstandigheid kleiner te maken. Eén van de bewoners is net verhuisd van een kamer naar deze doorstroomunit. Daar kan hij oefenen met alleen wonen onder de vleugels van de Kinghorn. Naast beschermd wonen wordt er dagopvang geboden aan verschillende doelgroepen. Er zijn twee vaste krachten in dienst en met twee ‘gouden’ MBO-stagiares erbij is het een geoliede machine. Zoon Nanne is samen met zijn vriendin in de oude pastorie in Zeerijp, het huis waar hij opgroeide, een kleinschalige woonvorm voor jongeren begonnen, maar een paar dagen in de week helpt hij mee op de boerderij en verzorgt dan samen met Katja (26) de overheerlijke lunches voor de dagopvang. Iedere middag is er verse soep, een zelfgemaakte snack en brood. Dat vinden ze belangrijk, die lunch. Het is een moment waarop ze allemaal even samen zijn, de rest van de dag gaat iedereen zijn of haar gang.
De dieren worden iedere ochtend gevoerd door Frank (65), brokjes voor de ezels en alpaca’s, brood voor de kippen
De ruimte voor de dagopvang bestaat uit verschillende vertrekken. Zo is er een klein winkeltje, waar zelfgemaakte en opgeknapte spullen worden verkocht. De opbrengst wordt gebruikt om nieuwe materialen van te kopen. In de grote schuur staan ezels en alpaca’s en er is een techniekhoek waar jongste zoon Bas regelmatig aan auto’s sleutelt. Wie wil helpen of kijken is welkom. Op een stoel ergens in de schuur zit Jaap (76), die samen met een stagiaire oude kastjes aan het opknappen is. Eerst gaten en kieren opvullen en daarna schilderen in twee kleuren. Jaap is de oudste van het stel, rustig en bedachtzaam, maar hij heeft ook veel humor. De uitspraak ‘Leef nu… en rol later…’ die ergens op een deur hangt, is van hem. Ze hebben er nog steeds veel lol om.
De dieren worden iedere ochtend gevoerd door Frank (65), brokjes voor de ezels en alpaca’s, brood voor de kippen. Voor de anderen zijn de dieren gewoon aanwezig en ze vinden het geweldig dat er afgelopen zomer een klein ezeltje is geboren. Geknuffeld wordt er ook regelmatig. Maar het is voor iedereen duidelijk dat Frank de verzorging op zich neemt.
Vanuit de schuur kom je in de knutselruimte. Het is er één en al gezelligheid. Een lange tafel, gekleurde materialen, overal gemaakte kunstwerken. De elektrische kachel staat aan en iedereen is lekker bezig. Er worden takken gemaakt met een gekleurd pindasnoer en een vetbolletje voor de vogeltjes. Die worden verkocht bij de bloemist in het dorp. Maar iets anders mag ook. Henri (64) schildert graag bloemen, op doek of op aardewerk. Hij heeft bloemen in zijn hoofd en sommige bestaan niet echt maar dat geeft niet. Antje (61) is erg creatief en maakt mooie schilderijtjes met veel kleur. Toen Jantine (21) op de dagbesteding kwam mocht ze aangeven wat ze graag zou willen doen. Ze kwam met het idee om te gaan weven en er werd voor haar een weefgetouw in elkaar getimmerd. Nu maakt ze hele ingewikkelde patronen. Ze moest even uitvinden hoe het werkt, maar het resultaat is prachtig. Ze is een stuk jonger dan de anderen in de knutselruimte, maar gaat lekker haar eigen gang. Achter een schildersezel zit Mart (70). Hij kan goed tekenen en heeft een drieluik van de Kinghorn gemaakt dat in de keuken hangt. “Hij is de broer van Rembrandt,” grapt Henri. Ze plagen elkaar regelmatig, maar er de onderlinge verbondenheid is groot.
‘Gaat ie weg voor een kip en komt terug met drie ezels’
Niets moet op de Kinghorn, je mag maken en doen wat je wilt. Veel dagbestedingen hebben een strak programma waar vastligt wie wat wanneer gaat doen. Dat past niet bij Frits en Yolanda, ze zijn van de spontane invallen en gestructureerde chaos. Er gebeurt altijd wel iets onverwachts en hoewel Frits de meest rustige is van de twee is ook hij van de ludieke acties. “Gaat ie weg voor een kip en komt terug met drie ezels,” lacht Yolanda. Op het erf staat een soort huifkar die hij net op de kop heeft getikt. “Daar gaan we volgende zomer lekker een terrasje mee pakken, trekker ervoor en iedereen mee.” Frits ziet het helemaal voor zich.
In de gemeenschappelijke leefruimte wordt gegeten, bank gehangen met een boekje, geschaakt of gebreid naast de houtkachel. Wieger (67) zit er graag tv te kijken. Daar lijkt hij helemaal in op te gaan, maar als we het hebben over het chaotische karakter van Yolanda mengt hij zich in het gesprek en merkt op dat ze ‘zelfs haar voetstappen nog kwijtraakt’. Daar wordt hartelijk om gelachen en Wieger kijkt er olijk bij. Hanneke (62) komt uit Friesland en is net een jaar beppe. Ze mag binnenkort oppassen op haar kleinzoon en is zichtbaar trots. Ze leest een tijdschrift, helpt tussendoor even met het verven van de pinda’s en houdt van een praatje. Op de Kinghorn vindt ze het prettig. Ze gaat nog naar een andere dagbesteding, maar is daar de enige oudere tussen veel jongere mensen en voelt zich hier meer thuis.
Alle bezoekers van de dagbesteding hebben een andere achtergrond. Sommige zijn getrouwd, andere wonen alleen, de één is vrachtwagenchauffeur geweest en een ander maatschappelijk werker. Ze komen op de Kinghorn vanwege een depressie, (jong)dementie of niet aangeboren hersenletsel. Maar eigenlijk maakt het niet uit wat hun achtergrond is, ze zijn allemaal vooral mens. Met hun eigenaardigheden en prachtige eigenschappen en kwaliteiten. Yolanda noemt hen dan ook niet graag cliënten, maar spreekt hen aan bij hun naam. Als iemand op de boerderij komt wonen of voor de dagbesteding geïndiceerd is, weten ze alleen het hoognodige dat uit de intake naar voren komt. Het dossier lezen ze niet, ze willen zelf hun beeld vormen en iedereen de kans geven een eigen indruk achter te laten. De hokjes waarin ze geplaatst zijn, zijn hier niet zo belangrijk.
Hij werkt sinds kort in het dorpshuis in Zeerijp om horeca-ervaring op te doen
John van 22 is één van de jongeren uit de beschermd wonen kamers. Hij werkt sinds kort in het dorpshuis in Zeerijp om horeca-ervaring op te doen. Best spannend, maar het gaat goed en dat vergroot zijn zelfvertrouwen. Hij komt uit het westen van het land en heeft gelukkig onder de andere bewoners een maatje gevonden. Ze vinden steun bij elkaar en gaan samen op stap. John heeft in het verleden drugs gebruikt en zou daar heel graag voorlichting over willen geven, om zijn verhaal en valkuilen te delen, zodat anderen daar van kunnen leren. Hopelijk komt er contact met VNN tot stand, het zou een mooie stap zijn. Yolanda en Frits hebben veel overleg met instanties, verwijzers en familie. De jongeren die bij hen wonen helpen ze verder door samen te bekijken hoe ze door opleiding of stage kunnen groeien. Ze hebben een groot netwerk en vinden eigenlijk altijd iets passends, zodat ze hun protegees als de tijd rijp is met een gerust hart de wijde wereld in kunnen sturen.
De namen in dit artikel zijn om privacyredenen gefingeerd
