Meer dan de helft van de verzekerden die zich heeft aangesloten bij een collectieve zorgverzekering, vaak via de werkgever, maakt daar al langer dan tien jaar gebruik van. Zij zitten al sinds de invoering van het nieuwe zorgstelsel bij hun huidige verzekeraar. Maar liefst 64% van de collectief verzekerden denkt beter af te zijn binnen een collectief en is ook dit jaar niet van plan om andere opties in de markt te vergelijken. Dat blijkt uit onderzoek van onafhankelijke vergelijkingssite Pricewise.nl, waarvoor een panel van ruim 200 collectief verzekerden werd ondervraagd. In Nederland zijn ruim zes miljoen mensen verzekerd via een werkgeverscollectief. Collectieve zorgverzekeringen zijn lastig te vergelijken en vaak duurder dan een polis op maat. Demissionair minister Schippers van Volksgezondheid gaf eerder aan eventueel te willen stoppen met deze werkgeverscollectieven, omdat ze zorginhoudelijk niet genoeg toevoegen en niet transparant zijn. Hierdoor is het voor de consument lastig om een keuze te maken.
Twintig jaar vast
Wel 26% van de collectief verzekerden zegt al langer dan twintig jaar via de werkgever verzekerd te zijn. Nog eens 26% is tien tot twintig jaar verzekerd via de baas. Zo’n 21% is tussen de vijf en tien jaar via de werkgever verzekerd en de overige 27% zit minder dan vijf jaar in een collectief.
Oude zorgstelsel
Uit deze percentages blijkt dat ruim de helft van de collectief verzekerden al bij dezelfde verzekeraar zit sinds de tijd van het oude zorgstelsel. Volgens Hans de Kok, directeur van Pricewise, komt dat door de complexiteit van zorgverzekeringen. “Veel mensen denken ten onrechte dat hun collectieve zorgverzekering beter is dan de individuele polissen in de markt. Ook kost het mensen veel moeite om zich te oriënteren op een nieuwe zorgverzekering. Met als gevolg dat ze blijven waar ze zitten. Een van de doelen van het inmiddels elf jaar oude vrije zorgstelsel is dat er meer concurrentie tussen zorgverzekeraars ontstaat doordat consumenten zelf hun verzekeraar kunnen kiezen. Dit doel is nog steeds niet behaald,” vertelt De Kok. Het aantal verzekerden dat nog nooit is overgestapt ligt al jaren rond de 70%, blijkt uit recente cijfers van ACM.
Collectief verzekerde vergelijkt niet
Uit het onderzoek van Pricewise blijkt dat 64% van de collectief verzekerden die ondervraagd werden, niet van plan is om dit jaar de zorgverzekering te vergelijken of over te stappen. Deze groep werd gevraagd welke (meerdere) redenen zij hiervoor hebben. Het blijkt dat deze mensen veelal tevreden zijn met hun huidige verzekering (46%) of met de huidige zorgverzekeraar (44%). Daarnaast verwacht 23% geen goedkoper alternatief te vinden of geen zorgverzekering te vinden die beter bij de persoonlijke situatie past (20%). ‘Ik zit al jaren bij deze zorgverzekeraar’ werd eveneens aangevinkt door 20%. “Met dit laatste moet je oppassen,” vindt Hans de Kok. “In al die tijd kan je pakket veranderd of aangepast zijn, zonder dat je het doorhebt. Naast dat mensen niet meer weten voor welke zorg ze precies verzekerd zijn, kan dit ook financiële consequenties hebben voor de verzekerde.”
Collectief duurder uit
Vorig jaar deed Pricewise grondig onderzoek naar de collectieve zorgverzekeringen van de vijftig grootste werkgevers in Nederland. Hieruit bleek dat, hoewel er ook scherpe en interessante collectieve pakketten tussen zitten, deze verzekeringen in meer dan de helft van de gevallen minder aantrekkelijk zijn dan vergelijkbare individuele zorgverzekeringen. Dit komt vooral door de overbodige extra’s in het aanvullende pakket en de vaak hoge kosten voor de basispolis. De ‘korting’ die verzekeraars geven, biedt daardoor relatief weinig voordeel. “Vaak zitten er extra aanvullingen in het pakket die een groot deel van de verzekerden niet nodig heeft. Orthodontie of kraamzorg bijvoorbeeld. Verzeker je je voor de zorg die je écht nodig hebt, dan ben je vaak goedkoper uit,” aldus De Kok.
Stoppen met collectieve zorgverzekeringen
Demissionair minister Edith Schippers van Volksgezondheid zette eind vorig jaar al grote vraagtekens bij toegevoegde waarde van de ruim 64.000 verschillende zorgpolissen. In een brief aan de Tweede Kamer schreef ze: “Het grote aantal collectiviteiten maakt de zorgpolismarkt minder overzichtelijk. Collectiviteiten zijn vaak niet meer dan een nieuwe verpakking om één van de – huidige – 61 modelovereenkomsten, waardoor het kan bijdragen aan de keuzestress bij verzekerden.” Op het onderzoek van Pricewise reageerde ze in dezelfde trant: “De collectieven moeten inhoud krijgen, of we moeten er mee stoppen,” vertelde Schippers destijds aan Pricewise.
Sigaar uit eigen doos
Begin dit jaar stuurde Schippers nogmaals een brief aan de kamer, dit keer naar aanleiding van het afgelopen overstapseizoen. Ze komt hierin wederom tot de conclusie “dat collectiviteiten de oorspronkelijke verwachting onvoldoende waarmaken.” Deze conclusie is vooral gebaseerd op het feit dat veel collectieve polissen weinig toevoegen aan het bestaande marktaanbod en vergelijken voor de consument lastig maken. Daarnaast is ook de korting een sigaar uit eigen doos, blijkt uit Schippers’ brief: “Aan verzekerden is niet uit te leggen dat zij hun eigen korting eerst (soms deels) zelf betalen via een hogere premie, of dat zij als individueel verzekerde meebetalen aan een collectief.”
NZa scherpt Regeling aan
Op verzoek van de Minister heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) aanpassingen gemaakt in de Regeling informatieverstrekking ziektekostenverzekeraars aan consumenten. Hierin staat onder andere dat zorgverzekeraars aan consumenten duidelijk moeten maken op welke modelovereenkomst van welke zorgverzekeraar de collectiviteitskorting betrekking heeft en welke verschillen er zijn tussen de modelovereenkomst van de zorgverzekeraar en de modelovereenkomst met collectiviteitskorting. Deze Regeling geldt per 1 november 2017. Daarnaast verkent de NZa samen met zorgverzekeraars welke mogelijkheden er zijn om verdere invulling te geven aan de zorginkoop en zorginhoudelijke afspraken voor collectieve verzekeringen.
Prijs als drijfveer
Uit het onderzoek van Pricewise blijkt dat collectieve zorgverzekerden die dit jaar wel gaan vergelijken – slechts 36% van de collectief verzekerden – vooral op zoek zijn naar een goedkopere verzekering. Voor 65% van deze groep is de prijs de hoofdreden om te vergelijken en/of over te stappen. Deze groep denkt een goedkoper alternatief te kunnen vinden. Ook verwacht een groot gedeelte (44%) iets te vinden wat beter bij de persoonlijke situatie past. De derde belangrijke reden om te vergelijken, is de verwachting een betere dekking te vinden (41%).
Dynamiek in de zorgmarkt ontbreekt
Er zijn afgelopen jaar maar iets meer dan een miljoen mensen overgestapt naar een andere zorgverzekering. De verwachting is dat dit aantal ook aankomend zorgseizoen niet of maar mondjesmaat zal stijgen. Vooral de ruim zes miljoen collectief verzekerden blijken in de praktijk liever te blijven zitten waar ze zitten, zonder andere opties te bekijken. “Hierdoor is er sprake van beperkte dynamiek in de vrije Nederlandse zorgmarkt. Mensen switchen vaker van hypotheek dan van zorgverzekering. En dat terwijl verwacht wordt dat de zorgpremies weer gaan stijgen dit jaar,” voegt Hans de Kok toe.
