Kijktip: ‘Niet zonder ons’ van MAX

Deel blijven uitmaken van de samenleving als je een hersenaandoening hebt is niet zo eenvoudig. Toch is dat volgens neuropsycholoog Erik Scherder enorm belangrijk. Ook als je hersenletsel hebt of de diagnose dementie hebt gekregen, wil je uit het leven halen wat erin zit en van toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. In ‘Niet zonder ons’ gaan zes mensen die ten gevolge van een hersenaandoening thuis zitten weer aan het werk. Martine van Os volgt de deelnemers tijdens dit traject.

Dit nieuwe programma van omroep Max volgt Arie, Hans, Peter, Daphne, Cor en Hendrika. Zij vertegenwoordigen een vergeten groep zonder perspectief op een actieve zinvolle toekomst. “Als je niet meer werkt, tel je niet mee”, aldus Hans (59).

Hans, Arie en Peter

Hans is lasser en werkte ruim veertig jaar in de metaal. Hij kreeg de diagnose frontotemporale dementie en is al anderhalf jaar thuis. Door fouten op het werk zat hij regelmatig bij de eerste hulp. Dat kon niet langer meer. Ineens heeft Hans een volledig ander leven en dat geeft verdriet. Hij wil graag wat afleiding hebben van zijn ziekte op een passende werkplek. Arie (69) en Peter (72) hebben Alzheimer en ook zij zouden graag weer van nut zijn voor de maatschappij.

De drie mannen kunnen in Cultureel Centrum Amstel aan de slag. Er zijn binnen het centrum veel verschillende taken en het personeel kan goed omgaan met dementie. De ziekte van Peter is redelijk stabiel. Hij vergeet wel veel en heeft overal briefjes voor. Verder brengt hij de nodige tijd door op de bank. Peter was ooit werkzaam in de catering en gaat in de keuken van het cultureel centrum appeltaart bakken. Hij krijgt hele duidelijke opdrachten en je merkt eigenlijk weinig van zijn ziekte. Arie vindt het leuk om met kinderen om te gaan en mag gaan voorlezen in de bibliotheek. Hij beleeft daar duidelijk veel plezier aan. Hans krijgt een werkplek in de bediening. Hij is een beetje onhandig en het verloopt wat rommelig, maar hij fleurt er enorm van op. Het liefst zou hij zoveel mogelijk werken. “Het zet de dementie even opzij”, zegt hij.

“Ik ben het gevoel om mens te zijn kwijt”

De jongste deelnemer van het programma is de 26-jarige Daphne. Zeven jaar geleden werd ze op de fiets geschept door een auto en liep daarbij hersenletsel op. “Vanaf toen ging mijn leven ineens een andere richting op. Ik ben het gevoel om mens te zijn kwijt”. Haar opleiding journalistiek moest ze afbreken. Voor Daphne wordt een plek gevonden in een restaurant in Utrecht. Aan de buitenkant zie je weinig van haar beperkingen, maar innerlijk is er veel aan de hand. Zo heeft ze bijvoorbeeld weinig remmingen als het om emoties gaat en ze vindt overal wat van. Daardoor is het niet gelukt om een baan te behouden. Het is spannend of het dit keer wel goed gaat.

Hartstilstand

Ten slotte maken we in het programma kennis met Cor (49). Hij is internationaal wijnhandelaar als hij tien jaar geleden tijdens een zakenreis wordt getroffen door een hartstilstand. Na een coma van 2,5 week wordt hij als door een wonder toch weer wakker. Cor is getrouwd en heeft drie dochters. Hij wil dolgraag weer aan het werk, maar wordt steeds afgewezen. Zijn hersenletsel beperkt hem in zijn mogelijkheden. Daarom werkt hij twee keer per week in een sociale werkplaats, maar daar is hij niet echt gelukkig.

Hendrika (57) komt pas in de volgende aflevering aan het woord. Zij heeft Ataxie van Friedreich, een zeldzame erfelijke aandoening die het zenuwstelsel beschadigt. Fysiek gaat Hendrika achteruit, maar op cognitief vlak is er niets aan de hand. Ze is al veertien jaar aan het solliciteren, zonder resultaat.

Buiten spel gezet

In het programma legt Erik Scherder op de heldere manier die we van hem kennen uit waarom het zo belangrijk is dat deze mensen deel uitmaken van de samenleving en wat dit doet voor hun gezondheid. Thuis krijgen de deelnemers maar weinig prikkels en ze leren er niets nieuws. Zolang iemand nog kan werken, is dat zeker aan te raden. Daarmee wordt de kwaliteit van leven hoger.

Presentatrice Martine van Os is pijnlijk getroffen door de onrechtvaardigheid waarmee mensen met een hersenaandoening buiten spel gezet worden. Collega’s en vrienden laten het afweten en ze worden afgeschreven alsof ze ineens niets meer kunnen. “Wij moeten als samenleving iets meer ons best doen om ook deze mensen te blijven betrekken bij het actieve leven. Het gevoel dat je ertoe doet is per slot van rekening voor iedereen van levensbelang.”

Duidelijk MAX stempel

De eerste aflevering van Niet zonder ons zet je meteen al aan het denken. Net als Martine schrok ik van de manier waarop wij blijkbaar met mensen met een hersenaandoening om gaan. Hoe weinig kansen ze nog hebben als het gaat om werk. En hoe pijnlijk het moet zijn als je vanuit een actief leven ineens in zo’n situatie terecht komt. Een programma met een duidelijk Max stempel, een omroep die niet schroomt om dit soort thema’s onder de aandacht te brengen.

Niet zonder ons is op maandagavond om 21.30 uur te zien bij NPO1. Komende maandag, 10 februari, is de tweede aflevering. De eerste kijk je hier terug.

 

Foto’s: Janita Sassen Omroep Max

Deel dit artikel

Full 2
Culinaire routes
De leukste restaurants, de meest verfijnde smaken, de eerlijkste gerechten.
Full 2
Full 2
Fiets, wandel- en vaarroutes
Kom lekker in beweging en loop of fiets een mooie route!
Full 2
Full 2
Er op uit
Nederland is veelzijdiger dan je denkt. Laat het dagelijkse leven even achter je en geniet!
Full 2
Full 2
Schrijf mee
Vertel jij graag mooie verhalen? Schrijf dan mee met de redactie van 50+
Full 2
previous arrow
next arrow
Scroll naar boven
Scroll naar top